saqarTvelos qedebi - guriis qedi
ტერიტორიული ერთეული | ლანჩხუთის, ოზურგეთის, ჩოხატაურის და სამტრედიის მუნიციპალიტეტები |
უმაღლესი წერტილი | ბურნარ-საცხვარო |
კოორდინატები | 43°11`40` ჩ. გ. 42°30`53` ა. გ. |
სიმაღლე | 678 მ |
ამგებელი ქანები | შუა და ზედა მესამეული ნალექები |
ისტორიული სახელწოდება: გურიის სერი, ნიგოითის სერი.
ქედი საქართველოში, მესხეთის ქედის ჩრდილოეთ განშტოება. განფენილია ლანჩხუთის, ოზურგეთის, სამტრედიის და ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტებში. მდებარეობს კოლხეთის დაბლობის სამხრეთ კიდეზე და აღმოსავლეთისაკენ გრძელდება სამხრეთ იმერეთის მთისწინა სერში.
გურიის ქედის თხემის აბსოლუტური სიმაღლე აღმოსავლეთისაკენ მატულობს. მდინარე სუფსის გამკვეთი ხეობის მიდამოებში ეს სიმაღლე 150-200 მ-ით განისაზღვრება, ხოლო ოზურგეთისა და ჩოხატაურის გრძედებზე 500-700 აღწევს. უმაღლესი წერტილის სიმაღლეა 678 მ (მთა ბურნარ-საცხვარო). აღმართულია აგრეთვე მთები: ბურნათი (498 მ), ტალახა (667 მ), საირაო (475 მ), სამება (522 მ). დამახასიათებელია ტექტონიკურ-ეროზიული რელიეფი. ქედის შუა მონაკვეთი საირაოს სერის სახელწოდებით არის ცნობილი. ქედის კალთები ციცაბოა, განსაკუთრებით აღმოსავლეთ ნაწილში. აგურიის სერი აგებულია ზედაცარცული კირქვებით, შუა და ზედამიოცენისა და ქვედაპლიოცენის ტერიგენული ნალექებით, ზედაპლიოცენის თიხებით, კონგლომერატებით, ქვიშაქვებით. დამახასიათებელია პატარა ანტლიკინები და სინკლინები, რომლებიც რელიეფში კარგად არის გამოხატული. სერის ჩრდილო კალთის გასწვრივ გაჭიმულია ვიწრო დაბალბორცვიანი მთისწინეთი. გარღვეულია ორი გამკვეთი ხეობით. დასავლეთით ასეთი ხეობა სუფსის გამომუშავებულია, ხოლო აღმოსავლეთით მდინარე ხევისწყლის. გურიის ქედის სამხრეთით მასსა და მესხეთის ქედის ჩრდილო კალთებს შორის, მდებარეობს გურიის ტაფობი, რომელიც აგრეთვე შუა და ზედა მესამეული ნალექებითაა აგებული